Cử nhân mang kiến thức về quê cùng nông dân làm giàu
Sinh ra và lớn lên ở vùng ngoại ô thuộc xã An Long (TPHCM), Hồ Hoàng Hiếu, sinh năm 1991 chứng kiến sự vất vả của cha mẹ, quanh năm làm lụng vất vả vẫn khó khăn. Hiếu tự nhủ phải cố gắng học tập để đổi đời. Sau nhiều nỗ lực, chàng trai trẻ thi đỗ vào Khoa Kinh tế, Trường Đại học Sài Gòn (TPHCM).
Sau khi lấy được tấm bằng cử nhân, cảm thấy kiến thức chưa đủ, Hiếu tiếp tục đi học quy trình sản xuất các sản phẩm hữu cơ tại Trung tâm Ứng dụng công nghệ cao AHRD ở xã Củ Chi (TPHCM).
Nắm được những kiến thức cơ bản, năm 2019, chàng trai trẻ trở về nơi chôn rau, cắt rốn mở trại trồng nấm. Sở dĩ chọn khởi nghiệp trồng nấm, bởi theo Hiếu, nhu cầu tiêu thụ về thực phẩm sạch và an toàn liên tục tăng, đặc biệt là nấm thực phẩm và nấm dược liệu. Trong khi đó, nguồn nguyên liệu sản xuất phôi nấm ở ngay xung quanh nơi mình ở. Thêm vào đó, nhân công nhàn rỗi và lao động quá tuổi ở địa phương phù hợp với công việc làm nấm.
“Khi nắm bắt được kỹ thuật trồng nấm an toàn, tôi mạnh dạn xây dựng lều lán và bắt đầu trồng nấm trên diện tích khoảng 700m2. Tôi xây các giàn treo kiên cố, làm giàn hấp bịch phôi nấm và mua sắm thêm máy móc. Trong quá trình sử dụng, tôi cải tiến máy móc để phục vụ sản xuất tốt hơn và xây dựng một quy trình khép kín trong sản xuất nấm để tạo ra những sản phẩm nấm an toàn” - Hiếu nói và cho biết hiện tại đang sản xuất các loại nấm ăn như bào ngư xám, sò gray (sò thái xám), sò trắng, nấm rơm và các loại nấm dược liệu như linh chi, đông trùng hạ thảo.
Hồ Hoàng Hiếu cho biết, ngoài việc sản xuất phôi nấm, anh còn phát triển thêm mô hình nuôi yến và thành lập công ty chuyên sản xuất các sản phẩm nói trên để cung cấp ra thị trường trong và ngoài TPHCM. Đến nay, các sản phẩm do Hiếu sản xuất, chế biến đã được chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu; đạt chứng nhận VietGap cho sản phẩm nấm ăn và nấm dược liệu. Hàng năm, cơ sở sản xuất của Hiếu cung cấp hơn 250.000 phôi nấm cho các cơ sở nuôi trồng nấm.
Hiện nay, cơ sở sản xuất của Hiếu đang tạo việc làm, ổn định thu nhập cho 5 nhân công thường xuyên và hơn 10 nhân công thời vụ tại xã An Long và vùng lân cận với mức lương trung bình từ 6 - 10 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, với mong muốn góp phần làm giàu cho quê hương, Hiếu đã chuyển giao mô hình trồng nấm sạch cho hơn 20 hộ dân để cùng phát triển và tham gia trong chuỗi liên kết sản xuất. Hiện nay, trong chuỗi liên kết sản xuất, hơn 20 hộ dân đã tạo đầu ra ổn định và gia tăng năng suất, giúp người dân nơi đây thoát nghèo.
Là một trong những hộ dân tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất nấm của Hiếu, ông Bình, xã An Long chia sẻ: Kể từ khi tham gia vào hệ thống của Hiếu, chúng tôi không còn lo đầu ra cho sản phẩm. Mặt khác, nhờ Hiếu hướng dẫn kỹ thuật nên sản phẩm luôn đạt chất lượng, tạo thu nhập ổn định.
Anh Hồ Hoàng Hiếu là một trong hai nhà nông trẻ tiêu biểu nhận Giải thưởng Lương Định Của - giải thưởng cao quý của nhà nông trẻ do Trung ương Đoàn trao tặng. Ngoài ra, anh đã xuất sắc đoạt giải nhì vòng chung kết cuộc thi “Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn” do Trung ương Đoàn tổ chức với Dự án “Sản xuất và nuôi trồng nấm dược liệu, nấm ăn tuần hoàn”.
Ngoài thời gian tập trung cho công việc, Hiếu còn nhiệt tình hướng dẫn thanh niên trên địa bàn về những kiến thức khởi nghiệp sáng tạo, chuyển giao khoa học kĩ thuật để cùng phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu cho gia đình, quê hương. Mô hình khởi nghiệp của Hiếu trở thành địa chỉ học tập, tham quan của đoàn viên, thanh niên trên địa bàn.
Kỹ sư cơ khí thành “đại gia chân đất”
Anh Nguyễn Hồng Quyết, sinh năm 1982, ở xã Phú Giáo, TPHCM, sau khi tốt nghiệp, nhận bằng kỹ sư cơ khí, anh được nhận vào làm quản lý dây chuyền sản xuất của một công ty với mức lương gần 20 triệu đồng/tháng. Môi trường làm việc và thu nhập nhiều người mơ ước, nhưng anh cảm thấy bản thân lại phù hợp với ngành nông nghiệp. Được sự ủng hộ của người thân, anh chấp nhận từ bỏ công việc với mức lương cao để bắt đầu lại từ đầu.
Bắt đầu từ năm 2013, anh Quyết mày mò trồng dưa lưới trên mảnh đất hơn 700 m2 của gia đình. Chập chững bước vào nghề, anh trải qua nhiều vụ thất bại song vẫn luôn nỗ lực, kiên trì học hỏi kinh nghiệm từ các tiền bối.
Đến năm 2015, doanh thu từ dưa lưới bắt đầu tăng cao, đây cũng là thời điểm đánh dấu khởi đầu thành công của anh Quyết. Đến năm 2016, từ khu vườn đầu tiên, anh Quyết mạnh dạn mở rộng thêm 4 vườn nữa. Nhưng khi mở rộng quy mô, anh nhận thấy không thể quản lý hết nên nghĩ đến việc thành lập mô hình hợp tác xã.
Thuộc nằm lòng câu châm ngôn “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau”, anh Quyết nghĩ đến việc liên kết các nông dân trong sản xuất và tiêu thụ. Anh thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long và khuyến khích bà con trồng dưa lưới theo mô hình của HTX, đồng thời bao tiêu sản phẩm.
Sau khi HTX ra đời, anh Quyết tiến hành liên kết với nông dân trên địa bàn. Ban đầu mới thành lập, HTX chỉ có 7 hội viên, với diện tích 2 ha ban đầu. Đến nay, đã có 73 hội viên, với diện tích hơn 20 ha. Không chỉ gói gọn mô hình sản xuất tại TPHCM, HTX của anh Quyết còn liên kết với một số nông dân ở các tỉnh khác như Đồng Nai, An Giang. Những năm qua, dưa lưới của HTX đạt sản lượng trung bình khoảng 1.500 tấn/năm, doanh thu khoảng 45 tỷ đồng/năm. Sản phẩm đang phân phối vào các hệ thống siêu thị lớn từ Nam ra Bắc.
Chia sẻ bí quyết thành công, anh Quyết cho biết, thế mạnh của HTX là nắm vững kỹ thuật canh tác, giúp giảm giá thành và tạo ra chất lượng dưa lưới đồng đều. “Trước đây, thường thấy dưa lưới được trồng bằng giá thể, ở trong bầu, trên nền trải bạt. Bây giờ, nhiều vườn dưa lưới trồng trên đất. Vì trong đất có nhiều dinh dưỡng trung, vi lượng hơn trong giá thể. Tất nhiên, trồng trên đất thì việc kiểm soát đổ ẩm, nấm bệnh sẽ khó hơn. Tuy nhiên, nông dân hoàn toàn tự tin xử lý nhờ nắm bắt kỹ thuật. Cách làm này giúp giảm 30-40% chi phí đầu vào và nhân công”- anh phân tích.
Dù thành công với mô hình này, nhưng anh Quyết vẫn khuyên các hộ dân tính toán kỹ trước khi mở rộng diện tích. Nếu thấy không có lời thì đừng làm theo phong trào. "Các thành viên HTX cũng không mở rộng diện tích vượt quá khả năng kiểm soát. Thay vào đó, HTX cập nhật kiến thức tốt nhất và đảm bảo quyền lợi chung cho mọi thành viên", anh Quyết nói.
Ông Đỗ Ngọc Huy – Phó chủ tịch Thường trực Hội Nông dân TPHCM cho biết, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long là một trong những đơn vị hoạt động hiệu quả. Hiệu quả của HTX không dừng lại ở doanh số mà còn ở quy mô phát triển, cũng như tính lan tỏa của mô hình kinh tế tập thể, kết nối nông dân tham gia vào chuỗi sản xuất.