Thưa chị, trong bức tranh giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội của Quảng Ninh những năm gần đây, Tỉnh Đoàn nhìn nhận vai trò của thanh niên, đặc biệt là thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo như thế nào? Những khó khăn chính mà bộ phận thanh niên có hoàn cảnh khó khăn đang phải đối mặt là gì?
Chị Nguyễn Phương Thảo: Trong bức tranh tổng thể về công tác giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội của tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn xác định thanh niên vừa là đối tượng cần được quan tâm, hỗ trợ, vừa là lực lượng trực tiếp tham gia thực hiện các mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Đặc biệt, với thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, đây không chỉ là lực lượng lao động quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội tại chỗ, mà còn gắn với nhiệm vụ giữ gìn an ninh, trật tự và bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ của tỉnh. Khi thanh niên ở những địa bàn này có việc làm ổn định, có thu nhập và sinh kế bền vững, thì “phên dậu” vùng biên, vùng biển của tỉnh càng thêm vững chắc.
Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy bộ phận thanh niên có hoàn cảnh khó khăn vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Nổi bật là điều kiện kinh tế gia đình còn hạn chế, thiếu vốn, thiếu sinh kế lâu dài; trình độ học vấn, kỹ năng nghề và khả năng tiếp cận khoa học, công nghệ, chuyển đổi số còn thấp. Địa bàn miền núi, biên giới, hải đảo lại có hạ tầng chưa đồng bộ, thị trường tiêu thụ sản phẩm nhỏ lẻ, manh mún.
Bên cạnh đó, tâm lý e ngại thay đổi, thói quen sản xuất nhỏ lẻ, thiếu thông tin, thiếu định hướng nghề nghiệp cũng ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng vươn lên của một bộ phận thanh niên. Từ nhận thức đó, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn luôn đặt việc đồng hành, hỗ trợ thanh niên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập, lập thân, lập nghiệp là nhiệm vụ xuyên suốt, gắn chặt với mục tiêu giảm nghèo bền vững và bảo đảm an sinh xã hội của tỉnh.
Thời gian qua, Tỉnh Đoàn đã triển khai những chương trình, mô hình cụ thể nào nhằm hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, thoát khỏi diện hộ nghèo, cận nghèo? Có những mô hình, điển hình thanh niên nào đang được tập trung nhân rộng, thưa chị?
Chị Nguyễn Phương Thảo: Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã triển khai khá đồng bộ các chương trình, phong trào, mô hình hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, từng bước thoát nghèo bền vững; trong đó trọng tâm là thanh niên thuộc hộ nghèo, cận nghèo, thanh niên dân tộc thiểu số và thanh niên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Trước hết, các cấp bộ Đoàn chủ động hỗ trợ thanh niên tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, các kênh tín dụng và quỹ hỗ trợ phát triển kinh tế. Trọng tâm là phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện hiệu quả các chương trình tín dụng ưu đãi, tạo điều kiện cho thanh niên đầu tư sản xuất, kinh doanh, chuyển đổi sinh kế. Đến tháng 10/2025, tổng dư nợ do Đoàn Thanh niên quản lý đạt hơn 684,5 tỷ đồng, thông qua 285 tổ vay vốn, hỗ trợ hàng nghìn thanh niên phát triển kinh tế, tạo việc làm và nâng cao thu nhập.
Song song với hỗ trợ về vốn, hằng năm Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn tổ chức các lớp tập huấn về công tác giảm nghèo, đào tạo nghề, ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm, nhất là qua các sàn thương mại điện tử. Chỉ riêng tại các địa bàn miền núi, biên giới đã có trên 1.400 lượt thanh niên tham gia những khóa bồi dưỡng như vậy.
Chúng tôi cũng chỉ đạo Đoàn cơ sở xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình kinh tế thanh niên hiệu quả: tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên; mô hình khởi nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; mô hình sản phẩm OCOP do thanh niên làm chủ; mô hình phát triển kinh tế từ đặc sản bản địa như ba kích, trà hoa vàng, dược liệu ở Ba Chẽ; hay mô hình nuôi, trồng kết hợp gắn với du lịch sinh thái, kinh tế vườn ở các địa phương.
Từ các chương trình, phong trào đó, nhiều thanh niên đã vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng, tạo việc làm cho lao động địa phương, nhất là thanh niên dân tộc thiểu số. Đây chính là những mô hình, điển hình mà Tỉnh Đoàn tiếp tục quan tâm hỗ trợ, bồi dưỡng và nhân rộng, nhằm lan tỏa tinh thần tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên trong thanh niên, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo bền vững của tỉnh.
Tại các địa bàn khó khăn, miền núi, biên giới, hải đảo, công tác tập hợp, vận động thanh niên tham gia các mô hình phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững thường gặp không ít trở ngại. Tỉnh Đoàn đã có những cách làm, giải pháp gì để đồng hành với thanh niên tại đây một cách thực chất, tránh phong trào, hình thức, thưa chị?
Chị Nguyễn Phương Thảo: Đúng là ở các địa bàn miền núi, biên giới, hải đảo, việc tập hợp, vận động thanh niên tham gia mô hình phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững gặp rất nhiều khó khăn: địa bàn rộng, dân cư phân tán, trình độ và kỹ năng không đồng đều, tâm lý e ngại rủi ro, thói quen sản xuất manh mún, tự cung tự cấp…
Từ thực tế đó, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn xác định quan điểm xuyên suốt là phải đồng hành một cách thực chất với thanh niên, lấy hiệu quả kinh tế của thanh niên làm thước đo kết quả.
Tại các địa bàn miền núi, biên giới, hải đảo, chúng tôi tập trung vào những giải pháp căn cơ, bền vững, trọng tâm là tạo điều kiện để thanh niên lập nghiệp ngay trên chính mảnh đất quê hương. Các cấp bộ Đoàn ưu tiên các chính sách hỗ trợ trực tiếp như vốn vay ưu đãi, con giống, cây giống, chuyển giao khoa học, công nghệ phù hợp với điều kiện từng địa bàn.
Cụ thể, Đoàn Thanh niên phát huy mạnh vai trò nhận ủy thác với Ngân hàng Chính sách xã hội, giúp thanh niên vùng khó khăn tiếp cận vốn để phát triển chăn nuôi, trồng trọt, sản xuất, kinh doanh theo quy mô hộ gia đình, tổ hợp tác; đồng thời hỗ trợ giống, hướng dẫn xây dựng mô hình sản xuất an toàn, bền vững ngay từ đầu để hạn chế rủi ro.
Bên cạnh đó, các cấp bộ Đoàn chú trọng chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật, ứng dụng công nghệ trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm thông qua các lớp tập huấn, phương thức “cầm tay chỉ việc”, giúp thanh niên từng bước thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Tỉnh Đoàn cũng phát huy vai trò đồng hành của Câu lạc bộ Đầu tư và Khởi nghiệp tỉnh, các câu lạc bộ kinh tế thanh niên tại địa phương trong tư vấn mô hình, kết nối nguồn lực, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh. Nhờ đó, tính khả thi và tính bền vững của các mô hình kinh tế thanh niên ở vùng khó ngày càng được nâng lên.
Thời gian tới, Tỉnh Đoàn đặt ra những mục tiêu, chỉ tiêu hay cam kết cụ thể nào gắn với công tác hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững? Chị muốn gửi gắm thông điệp gì tới bộ phận thanh niên có hoàn cảnh khó khăn của Quảng Ninh?
Chị Nguyễn Phương Thảo: Thời gian tới, gắn với triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đặt ra một số chỉ tiêu, cam kết cụ thể. Trong đó, hằng năm mỗi cơ sở Đoàn phấn đấu lựa chọn, hỗ trợ ít nhất 1 mô hình khởi nghiệp của thanh niên đi vào hoạt động thực chất, phù hợp với điều kiện của từng địa bàn; đồng thời toàn tỉnh phấn đấu hằng năm hỗ trợ thành lập ít nhất 4 mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, câu lạc bộ phát triển kinh tế thanh niên gắn với lợi thế, sản phẩm đặc trưng của địa phương, ưu tiên các xã miền núi, biên giới, hải đảo.
Thông qua việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu đó, Tỉnh Đoàn cam kết tiếp tục đồng hành cùng thanh niên trong tiếp cận vốn, chuyển giao khoa học – công nghệ, kết nối tiêu thụ sản phẩm; từ đó phát huy vai trò của thanh niên trong phát triển kinh tế tư nhân, tạo sinh kế bền vững và góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo trên địa bàn tỉnh.
Với thanh niên Quảng Ninh, nhất là thanh niên có hoàn cảnh khó khăn, điều chúng tôi mong muốn lớn nhất là các bạn giữ vững niềm tin, ý chí vươn lên và tinh thần tự lực trong lập thân, lập nghiệp. Các chương trình, chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, của tỉnh và của tổ chức Đoàn là nguồn động viên, tiếp sức rất quan trọng, nhưng yếu tố quyết định vẫn là sự chủ động, quyết tâm và nỗ lực bền bỉ của mỗi thanh niên.
Mong các bạn biết trân trọng và tận dụng hiệu quả các cơ hội được trao, biến khó khăn thành động lực, từng bước nâng cao thu nhập, thoát khỏi diện hộ nghèo, cận nghèo, tiến tới làm giàu chính đáng và đóng góp tích cực cho sự phát triển của quê hương Quảng Ninh. Tổ chức Đoàn luôn sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ và tạo điều kiện tốt nhất để thanh niên phát triển.
Xin cảm ơn chị về cuộc trao đổi!
