UBND tỉnh Đồng Tháp vừa làm việc trực tuyến với Tổ chức Công viên Động vật học Thái Lan, Vườn thú Nakhon Ratchasima và các đơn vị liên quan, nhằm đánh giá công tác tiếp nhận và chăm sóc sếu đầu đỏ từ Thái Lan. Đồng thời, trao đổi các bước tiếp theo trong triển khai Đề án Bảo tồn và Phát triển sếu đầu đỏ giai đoạn 2022- 2032 của tỉnh Đồng Tháp.
Theo báo cáo của Vườn Quốc gia Tràm Chim, từ tháng 4/2025, đơn vị đã tiếp nhận sếu đầu đỏ từ Thái Lan. Đến nay, các cá thể này đã được hơn 1 tuổi, đang phát triển tốt, thích nghi với môi trường mới.
Tại cuộc họp, các chuyên gia hai bên đã thảo luận về quy trình chăm sóc, cho sếu ghép đôi và sinh sản trong điều kiện bán hoang dã. Vườn Quốc gia Tràm Chim đã hoàn thiện cơ sở vật chất, bao gồm chuồng nuôi riêng và hệ thống chăm sóc thú y chuyên biệt.
Vườn Tràm Chim sẽ tiếp tục cử cán bộ đi tập huấn chăm sóc sếu non, sếu sinh sản. Khi đủ điều kiện thích nghi và an toàn, sẽ có phương án bố trí cho người dân xem sếu qua camera, phục vụ công tác truyền thông giáo dục môi trường.
Đồng Tháp cũng xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái bền vững (lúa), kết hợp tốt giữa việc đảm bảo sinh kế người dân và môi trường xung quanh vùng nuôi thả sếu về môi trường tự nhiên; tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng trong bảo tồn sếu và đa dạng sinh học. Đồng Tháp cũng đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng cơ bản đảm bảo phục vụ tốt cho khu vực nuôi, thả sếu đầu đỏ cho giai đoạn tiếp theo.
Phía Đồng Tháp và Thái Lan cũng trao đổi phương án tiếp nhận tiếp 6 con sếu đầu đỏ trong đợt tiếp theo, dự kiến vào đầu năm 2026. Đặc biệt, Tổ chức Công viên Động vật học Thái Lan và Vườn thú Nakhon Ratchasima đồng ý xem xét hỗ trợ Đồng Tháp tiếp nhận 2 con sếu đầu đỏ trưởng thành để phục vụ sinh sản. Đây sẽ là sự kiện mang ý nghĩa đặc biệt, nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thái Lan.
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, ông Huỳnh Minh Tuấn, cho biết, sau khi đưa những con sếu đầu đỏ đầu tiên về Tràm Chim, đã nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng. Việc này tạo hiệu ứng tích cực trong hợp tác bảo tồn sếu giữa Việt Nam và Thái Lan, góp phần thắt chặt mối quan hệ giữa hai bên.
Ông Tuấn yêu cầu các sở, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục hoàn thiện các thủ tục, phần việc, chuẩn bị cho các bước tiếp theo của Đề án, đẩy mạnh chương trình hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới.
Trước đó, tháng 4/2025, UBND tỉnh Đồng Tháp tiếp nhận 6 con sếu đầu đỏ (3 trống, 3 mái) đầu tiên khoảng 7 tháng tuổi từ Thái Lan về nuôi tại Vườn Quốc gia Tràm Chim. Mỗi con có trọng lượng khoảng 7kg, cao khoảng 1,5m. Trước khi đưa tới Tràm Chim chăm sóc, số sếu này được đưa về Thảo Cầm Viên Sài Gòn (TPHCM) cách ly kiểm dịch theo quy trình.
Sếu được 4 năm tuổi sẽ bắt đầu sinh sản. Dự kiến đến năm 2029, Tràm Chim sẽ bắt đầu cho sếu sinh sản lần đầu tiên. Để đảm bảo sức khỏe cho sếu, các cá thể được nuôi nhốt tại Vườn Quốc gia Tràm Chim ở khu riêng biệt, hạn chế người tiếp xúc, mỗi chuồng có kết nối hệ thống camera để theo dõi.
TS Jade Donavanik, Chủ tịch Hội đồng Tổ chức Công viên động vật học Thái Lan cho biết, sếu đầu đỏ là một loài chim có tầm quan trọng sinh thái cao và đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng nghiêm trọng.
“Những nỗ lực chung của chúng ta không chỉ có ý nghĩa đối với Vườn Quốc gia Tràm Chim hay tỉnh Đồng Tháp, mà còn góp phần quan trọng vào công cuộc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên trên phạm vi toàn cầu”, TS Donavanik nói.
TS Trần Triết, Giám đốc Chương trình Bảo tồn Sếu Đông Nam Á, giảng viên Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM), cho biết, đàn sếu đầu đỏ Việt Nam - Campuchia thường di chuyển theo mùa.
Mùa mưa sếu sinh sản nên sẽ ở phía Bắc Campuchia, đến mùa khô sếu mới di cư về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long như Đồng Tháp, Kiên Giang. Do đó, muốn có đàn sếu đầu đỏ định cư ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long quanh năm, cần có nơi sống thích hợp cho sếu, đặc biệt vào mùa sinh sản.
Trong giai đoạn sinh sản, sếu đầu đỏ sẽ ra ruộng làm tổ, sinh đẻ, nuôi con và tìm thức ăn, đây là giai đoạn quan trọng nhất để bảo vệ sếu. Bởi vậy ruộng lúa phải đảm bảo chất lượng môi trường trong sạch, không có hóa chất độc hại, canh tác lúa thân thiện với môi trường, sinh vật và đảm bảo an toàn. “Cốt lõi là môi trường trong sạch”, ông Triết nói.
UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, bảo tồn sếu đầu đỏ mang ý nghĩa to lớn, góp phần quan trọng vào thành công chung của công tác bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt là các loài động vật hoang dã nguy cấp (như sếu đầu đỏ).
Đề án Bảo tồn và Phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim, giai đoạn 2022- 2032 được Đồng Tháp xây dựng để bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển hệ sinh thái đặc trưng của tỉnh Đồng Tháp.
Qua đó bảo tồn loài sếu đầu đỏ quý hiếm tại Vườn quốc gia Tràm Chim - nơi từng được sếu đầu đỏ tự nhiên di trú về vào mùa khô hằng năm (một số năm gần đây sếu không còn về).
Đề án xác định việc phục hồi và phát triển sếu đầu đỏ tại Tràm Chim thực hiện bằng biện pháp nuôi và thả lại tự nhiên. Trong vòng 10 năm (2022 - 2032), Tràm Chim nuôi thả 100 con sếu nhập giống từ Thái Lan, với tối thiểu 50 con sống sót. Đàn sếu thả ra sẽ có thể tự sinh sản, sinh tồn ngoài tự nhiên, sinh sống quanh năm ở Tràm Chim.
Đề án xác định 5 nhóm nhiệm vụ để đạt các mục tiêu trên, như: nhận, nuôi dưỡng sếu đầu đỏ chuyển giao, nghiên cứu cho sếu sinh sản và tái thả về tự nhiên tại Vườn Quốc gia Tràm Chim; kết hợp với cải tạo, phục hồi hệ sinh thái và sinh cảnh sống của sếu đầu đỏ tại Tràm Chim, hướng đến phục hồi và bảo tồn các giá trị về đa dạng sinh học điển hình của vùng Đồng Tháp Mười xưa.
